معنی کتابچه نجومی

زیج

زیج

کتابچه. [ک ِ چ َ / چ ِ] (اِ مصغر) کتاب کوچک. (فرهنگ فارسی معین) (ناظم الاطباء). || در تداول امروز دفتر سفید کوچک بقطع خشتی یا رقعی و کوچکتر برای تحریر. اوراق سفید که بر هم نهند و بشکل کتاب مجلد و صحافی کنند برای تحریر. || طومار یا دفتر مالیات که مستوفی در آن میزان درآمدهای مالیاتی یک ناحیه را می نوشت. (فرهنگ فارسی معین). و این اصطلاح امروز منحصر به دفترچه ٔثبت درآمد ممیزی املاک مزروعی است.

نجومی. [ن ُ] (ص نسبی) منسوب به نجوم است. منسوب به علم نجوم. (ناظم الاطباء). || منجم. نجوم دان:
ز رومی و هندی و از پارسی
نجومی و گر مردم هندسی.
فردوسی.
- ساعت نجومی، ظاهراً ساعت منقسم به شصت دقیقه. (یادداشت مؤلف): و آب بسیار ایستاده بود [و او] در میان آب ساعتی نجومی یا بیشتر... (مزارات کرمان ص 195).

نجومی. [ن ُ] (اِخ) (مولانا حاجی...) امیر علیشیر نوائی در مجالس النفایس او را لاابالی و ناپاک و مایل به هزل دانسته و این مطلع را به نامش ثبت کرده است:
باز عید آمد بیا جانا که قربانت شوم
همچو چشم گوسفند مرده حیرانت شوم.
و حکیم شاه محمد قزوینی مترجم مجالس النفایس افزاید: «و میر اگرچه این چنین ذکر فرمود ولیکن بنده ٔ مترجم این مطلع را از درویش دهکی چنین یاد دارم:
عید قربان است میخواهم که قربانت شوم
همچو چشم گوسفند کشته حیرانت شوم.
رجوع به مجالس النفایس ص 38 و212 شود.

سال نجومی. [ل ِ ن ُ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) رجوع بسال شود.

‎ اختری، اختر مار (صفت) منسوب به نجوم: مربوط بعلم نجوم: ساعت نجومی. ‎، منجم اخترشناس: زرومی وهندی وازپارسی نجومی دگرمردم هندسی. . . (شا. لغ. )

نامک (اسم) کتاب کوچک، طومار یا دفتر مالیات که } مستوفی { در آن میزان درآمد های مالیاتی یک ناحیه را مینوشت

دفترچه، جزوه، کتاب کوچک. [خوانش: (کِ چِ) (اِ.)]

کتاب کوچک،
دفتر، دفترچه،

جزوه، دفتر، رساله، طومار

اخترشناس، منجم، نجوم‌دان، سرسام‌آور، هنگفت

کتیب

فلکی

اصطلاح تقویم نجومی اشاره به دو تعبیر دارد:
1-تقویم اطلاعات نجومی
2-اطلاع از زمان انجام کارها و امورات زندگی به لحاظ خوش یمن بودن یا نبودن
تقویم اطلاعات نجومی
بسیاری از مخاطبین علم نجوم و اتفاقات و رویدادهای دنیای نجوم و ستارگان و سیارات، علاقه مند هستند تا بدانند زمان وقوع رخدادهای نجومی چه موقعی است. بدون شک یکی از مهمترین مسائلی که هر منجم و علاقه مند به علم نجوم بایستی بداند، زمان رویدادهای نجومی و کلیه این رویدادها از جمله زمان های کسوف، خسوف، ماه نو، ماه کامل، بارش های شهابی، بهترین زمان رویت سیارات و ... است.
معمولا در ابتدای هر سال دانشمندان علم نجوم زمان این رویدادها را با ذکر ساعت دقیق آنها در تقویمی با عنوان تقویم نجومی گردآوری می کنند.

اطلاع از زمان انجام کارها و امورات زندگی
دومین تعبیر در اصطلاح «تقویم نجومی» اشاره به خوش یمن بودند و نبودن یا سعد و نحس بودند امور زندگی دارد. این تعبیر در میانه عامه مردم بسیار رواج دارد.
در ابتدای سال شمسی، تقویمی تحت عنوان تقویم نجومی تالیف و تدیون می شود و در آن به تفکیک روز و ساعات، تمام امورات زندگی از بهداشت فردی گرفته تا مسائل کاری، ازدواج، معاملات، خرید و... به لحاظ خوش یمنی یا بدیمنی مورد بررسی قرار می گیرد.

540